6-րդ դասարան
- Հարցում արտահայտող բառերի փոխարեն համապատասխան բառեր կամ
բառակապակցություններ գրելով՝ նախադասություններ ստացի´ր:
- Ե՞րբ ո՞վ որտեղի՞ց ինչպե՞ս ի՞նչ արեց:
- Այսօր մենք դպրոցից արագ վազելով գնացինք տուն
- Որտե՞ղ ինչե՞րը ինչպե՞ս ի՞նչ էին անում։
- Բակում աղջիկները դանդաղ վազք էին անում
- Ե՞րբ ովքե՞ր ի՞նչ արեցին ինչո՞ւ:
- Գարնանը երեխաները ջրեցին իրար հովանալու համար:
- Ինչի՞ց ի՞նչ անելով ո՞վ ո՞ւր ի՞նչ արեց։
- Մի երեխա վախից վազելով գնաց տուն:
- Ո՞վ ինչպե՞ս ո՞ւր ի՞նչ էր անում։
- Տատիկը արագ տանը պատրաստում էր կարկանդակներ
- Ինչպե՞ս ինչպիսի՞ ո՞ւմ ի՞նչ արեցի:
- արագ վազելով Վահեյին գրկեց
3․ Նախադասությունն ընդարձակի´ր երեք բառով:
- Աղջիկը երգում էր։ Բարձրահասակ աղջիկը շատ գեղեցիկ երգում էր երգչախմբում
- Առյուծը մռնչում էր։Հսկա առյուծը ուժեղ մռնչում էր կենդաբանական այգում։
- Սեղանը կոտրվեց։Ծուռ սեղանը կոտրվեց:
- Արևը ջերմացնում էր։Պայծառ արևը ջերմացնում էր մարդկանց։
4․Նախադասություններում դուրս գրի՛ր ենթական և ստորոգյալը։
- Վաղուց, շատ վաղուց Մինասի ու Թևոսի այգիները գտնվում էին իրար կողքի։
- Պարտեզում ծառերը նմանում էին զարդարված նորահարսների։
- Մեղուների անլռելի երգը հիշեցնում էր հարսանեկան հանդիսավոր երաժշտություն։
- Շատ ժամանակ վեճը վերջանում էր կռվով։
- Հարևանը անտարբերությամբ փակեց դարպասը։
5․ Կարդացե՛ք։ Բառարանի օգնությամբ բացատրե՛ք անհասկանալի բառերը։
Կատարե՛ք առաջադրանքերը։
08.04.25
1.Ամփոփի՜ր նախորդ շաբաթվա հետևյալ աշխատանքը՝ Ընտրի՛ր Եղիշե Չարենցի բանաստեղծություններից ընտրի՛ր 3-ը, քեզ անհասկանալի բառերը դուրս գրի՛ր, բառարանի օգնությամբ բացատրի՛ր, լավ կարդա հասկանալով և ձայնագրվի՛ր:
2.Նամակներ բարու և գեղեցիկի մասին։ Դմիտրի Լիխաչով
Շատերը կարծում են, թե ինտելիգենտ մարդը նա է, ով շատ է կարդացել, ստացել լավ կրթություն (այն էլ` գերազանցապես հումանիտար), շատ է ճամփորդել, գիտի մի քանի լեզու:
Մինչդեռ` կարելի է ունենալ այս ամենն ու չլինել ինտելիգենտ, և կարելի է այս ամենին չտիրապետելով, մեծ առումով, այնուամենայնիվ, լինել ներքնապես ինտելիգենտ:
Ինտելիգենտությունը ոչ միայն գիտելիքների, այլև ուրիշին հասկանալու ունակության մեջ է: Այն դրսևորվում է հազար ու մի մանրուքի մեջ՝ հարգալից վիճելու ունակության, սեղանի շուրջ համեստ վարվեցողության, ուրիշին աննկատ (հենց աննկատ) օգնելու կարողության, բնության հանդեպ փայփայանքի, շրջակայքը չաղտոտելու, չաղտոտելու` աղբով, քնթուկներով, հայհոյանքով, հիմար գաղափարներով. այո, դա նույնպես աղբ է, այն էլ ինչպիսի՜:
Ես ճանաչել եմ ռուսական հյուսիսում գյուղացիների, որոնք իսկապես ինտելիգենտ էին: Նրանք իրենց տներում պահպանում էին զարմանալի մաքրություն, կարողանում էին գնահատել լավ երգերը, կարողանում էին պատմել եղելություններ, որոնք պատահել էին իրենց և ուրիշների հետ, ապրում էին կարգավորված կենցաղով, հյուրասեր էին ու բարյացակամ, հասկանալով էին վերաբերվում ուրիշի ցավին և ուրիշի ուրախությանը:
Ինտելիգենտությունը ունակություն է` ըմբռնելու, ապրումակցելու, այն համբերատար վերաբերմունք է աշխարհի ու մարդկանց հանդեպ։
Առաջադրանքներ
Ընտրե՛ք տեքստին համապատասխան պատասխանները։
- Մի քանի լեզվին տիրապետող մարդը կարող է համարվել ինտելիգենտ։
- Մաքրասիրությունը արդեն ինտելիգենտություն է։
- Շատ ճամփորդող մարդը շատ մշակույթների հետ է առնչվում և կարող է կոչվել ինտելիգենտ։
- Ուրիշին հասկանալու ունակությունը հենց ինտելիգենտությունն է։
- Միայն գիտելիքների մեծ պաշարով է որոշվում մարդու ինտելիգենտությունը։
- Շրջապատը մաքրող և մաքուր մարդը ինտելիգենտ մարդ է։
Բացատրե՛ք հետևյալ միտքը, ,, Ինտելիգենտությունը ունակություն է` ըմբռնելու, ապրումակցելու, այն համբերատար վերաբերմունք է աշխարհի ու մարդկանց հանդեպ,,։
09.04.25
6․ Փոխադրե՛ք արևմտահայերեն հատվածը արևելահայերեն․
Գյուղեն քիչ հեռու, ջաղացքներու մոտ, քով քովի երկու անձև ժայռեր կային: Գյուղացիներն այդ ժայռերը Աստղկան սայլ կկոչեին:
Փոքրիկ, շատ փոքրիկ էինք: Օր մը Աստղկան Սայլին քով առվակին եզերքը կխաղայինք, երբ ծեր ջաղացպանը մեզ իր մոտ կանչեց ու ըսավ.
«Ինձ մոտ եկե՛ք մանուկներ. ձեզ բաղարջ պիտի տամ. եկե՛ք, նստեցեք, ես ձեզ պիտի պատմեմ Աստղկան Սայլին հեքիաթը աղվոր»:
7․ Կետերի փոխարեն գրիր ամբողջ(ողջ) կամ բոլոր (ը)բառերը:
…. նախադասությունները ճիշտ են գրված:
…..գիրքը մի օրում կարդաց:
….. խնդիրները փորձի´ր լուծել:
… խնդրագիրքն արդեն վերջացրել է:
….. վազում էին ինչ-որ մեկի հետևից:
… ժողովուրդն է սպասում քեզ:
… մարդիկ ինչ-որ բանի են սպասում:
… հոտը շարժվեց ձայնի ուղղությամբ:
… գառներն ու ուլերը ցրվեցին:
… աշխարհը ոտքի տակ է տվել:
… երկրներում եղել Է:
… նույն բանն են պնդում:
….կրակի բաժին դարձավ:
8․ Նախադասություններն ընդարձկի´ր՝ ումի՞ց կամ ինչի՞ց հարցերին պատասխանող բառեր կամ բառակապակցություններ ավելացնելով.
- Սողոմոն Իմաստունը կախարդական մի մատանի էր ստացել:
- Մարդիկ վաղուց են հրաժարվել:
- Ընձուղտները սարսափահար փախչում էին:
- Թափվեց սովորական, սառը ջուր:
- Հոգնել էր արդեն:
- Դանակը դաքցրել էր այգում։
- Այրվել էին ձեռքերը։
9․ Ամենից բառի, ամենա-, -ագույն ածանցների օգնությամբ կազմի´ր տրված ածականների բոլոր հնարավոր ձևերը՝ գերադրական աստիճանը:
Ճոխ, կարճ, ուրախ, նվազ, սքանչելի, հիանալի, խոր, խորհրդավոր, մութ, նուրբ, սուրբ, չքնաղ, քաղցր, սիրուն:
10․ Առաջին շարքի յուրաքանչյուր բառ հնարավոր բոլոր ձևերով բադադրի´ր (բաղադրյալ բառեր կազմիր) երկրորդ շարքի ածանցների հետ:
Ա.Հարավ ,երկկողմ, եղբայր, երկիր, տուն, վարիչ, լեզու, միս, հանել, լուծել, բազում, բնական, բազմ(ել), , լույս, ձեռք:
Բ. Ույթ, ածո, ական, ային, անի, (ա)բար, ոտի, (ա)վոր, (ա)ցու, ություն, ոց:
11․ Արմատները և ածանցներն առանձնացրո՛ւ։
գյուղացի, պահակ, փական, դեղնավուն, գունատ, քաղցրավուն, հաղթանակ, գնացք, ամառանոց, արսնացու, խոհանոց, սահնակ, վիճելի, ամենամեծ, ամաչկոտ, ընդհանուր, հարգելի,մեկական
12․ Տրված պատմողական նախադասությունները հրաման արտահայտող նախաասություններ դարձրո’ւ:
Կշրջես աշխարհից աշխարհ ու տուն կգաս:
Կատվի ձագ ես պահում:
Չես գնա, մինչև ես թույլ չտամ:
Չմոտենաս ձորակին, հեռու կմնաս։
Դպրոցում լավ ես սովորում։
13․ Ուրիշի ուղղակի խոսքերը դարձրու անուղղակի։
Մի ոմն իմաստուն զինվոր պատերազմ էր գնում։ Նա երկու ոտքով կաղ էր: Զինվորներից մեկը նրան ասաց.
— Ու՞ր ես գնում: Քեզ իսկույն կսպանեն, որովհետև փախչել չես կարող:
Զինվորն ասաց.
-Ես չեմ գնում պատերազմ՝ փախչելու, այլ կանգնելու , կռվելու և հաղթելու: