141. Տրված բառերից ամեն մեկով մի քանի նոր բառեր կազմի´ր:
Հարավ, ավտո, ասֆ ալտ:
Հարավ, ավտո, ասֆ ալտ
142. Կետերի փոխարեն գրի´ր տրված բառերից մեկը:
Թոռնիկն արագ թռավ տատի գիրկը: (գիրկ, գիրք)
Միաժամանակ երեք գիրք Է կարդում: (գիրկ, գիրք)
հորթանձրևը կտրվելու միտք չուներ: (հորդ, հորթ)
… տրտինգ տալով վագեց մոր մոտ: (հորդ, հորթ)
143. Կետերի փոխարեն գրի´ր տրված բառերից մեկը:
որթերի մեջ անծանոթ մի աղջիկ տեսա: (որդ, որթ)
որդերի պատճառով ձկնորսության չգնացի: (որդ. որթ)
Շատ հոջող ավարտ ունեցավ մեր ձեռնարկը: (հաջող, հաչող)
… շանը կծան չի լինում: (հաջող, հաչող)
Երեխայի … ատամներն արդեն դուրս էին եկել: (կտրիչ, կտրիճ)
Իմ բոլոր … ընկերները հավաքվել են այսօր: (կտրիչ, կտրիճ)
144. Կետերի փոխարեն գրի´ր տրված բառերից մեկը:
Նստելու համար մի հարդ տեղ եմ փնտրում: (հարդ, հարթ)
Քամին ամբողջ հարթը բարձրացրել ու պտտում էր օդում: (հարդ, հարթ)
Տարբեր …եր քայքայել էին մարմինը: (աղտ, ախտ)
Փոշիով ու … էր ծածկված փողոցը: (աղտ, ախտ)
Մի … քարավանից առանձնացել էր: (ուղտ, ուխտ)
Քո արած … թանկ է բոլորիս համար: (ուղտ, ուխտ)
145. Ընդգծված բառերը փոխարինի´ր հոմանիշներով: Ընտրածդ բառերի գրությունը ճշտի´ր բառարանի օգնությամբ:
Խոսքս մի՛ կտրիր:
Մինչև ե՞րբ պիտի թաքուն պահես:
Անձրևն ինչպես սկսվել էր, այնպես էլ վերջացավ:
Օդանավի իջնելը ոչ ոք չնկատեց:
Երեխայի նման ուրախանում էին ու լիաթոք ծիծատսմ:
Եղնիկի ձագը մորն էր փնտրում:
146. Ընդգծված բառերը փոխարինի´ր հոմանիշներով: Ընտրածդ բառերի գրությունը ճշտի´ր բառարանի օգնությամբ:
Հորեղբորս տղան մրջյուններով շատ է հետաքրքրվում:
Մրջյունները կանոնավոր զորք ունեն և դրկից միջատների դեմ պատերազմելու են դուրս զալիս կանոնավոր շարքերով:
Մրջյուններն էլ թշնամիներ ունեն. դրանք խոշոր ճանճերն են:
Թափառաշրջիկ մրջյունները ճանապարհորդում են մայրամուտին և գիշերը:
147. Բաց թողնված տառերը լրացրո՛ւ և բառարանով ստուգի՛ր ճի՞շտ ես գրել:
Վեր.ում՝ համար.ա երկնքի տակ, ծնվեցին ջրի կաթիլները: Նրանք լեռների բար.րից, հողի մի.ից դուրս եկան ու, լույսն իրենց մե., ցն.աթյան թիթեռն իրենց վրա, կ.կ.ալով իջան ցա.: Լեռն ի վար, ծառերի կո.քերով, թփերի արան.ներով, զարմանազան խատուտիկ խ.աքարերի վրայով գալիս էին կաթիլները:
-Ինչքա՜ն քա.ցր եք,- ասում էին նրանց մամուռները:
148. Բացատրի՛ր «Ուղղագրություն» և «Ուղղախոսություն» անունները:
Բառասկզբում լսվող է-ն է տառով է գրվում: Բացառություն են կազմում եմ, ես, ենք, եք, են բառերը:
Բառասկզբում լսվող օ-ն օ տառով է գրվում:
Բացառություն է կազմում ով (ովքեր) բառը:
Բառամիջում է և օ հնչյունները է և օ տառերով են գրվում, եթե բաղադրյալ բառի մեջ մտնող արմատի սկզբնատառեր են:
Բառամիջում ո և ե տառերը օ և է են կարդացվում, եթե դրանց նախորդում է բաղաձայն հնչյուն, վօ և յէ են կարդացվում, եթե նախորդում է ձայնավոր հնչյուն: Բառամիջում բ, գ, դ, ձ, ջ տառերը համապատասխանաբար կարոդ են կարդացվել պ, կ, տ, ծ, Ճ կամ փ, ք, թ,ց, չ:
Բառամիջում ղ, վ տառերը համապատասխանաբար կարող են կարդացվել խ, ֆ:
Բազմիմաստ բառեր Բառն ունի իմաստ և ձև:
Մեկից ավելի իմաստ ունեցող բառերը
կոչվում Են բազմիմաստ բառեր:
Հոմանիշներ Իմաստով մոտ բառերը կոչվում են հոմանիշներ: Հականիշներ Իմաստով հակառակ բառերը կոչվում են հականիշներ:
Համանուններ Գրությամբ կամ արտասանությամբ նույն կամ մոտ, բայց
իմաստով տարբեր բառերը կոչվում են համանուններ:
Բառի կազմությունը Ըստ կազմության բառերը լինում են պարզ և բաղադրյալ:
Միայն մեկ արմատից կազմված բառերը կոչվում են պարզ: Բաղադրիչներից (արմատ, ածանց) կազմված
բառերը կոչվում են բաղադրյալ:
Միշտ չէ, որ բառերը գրվում են այնպես, ինչպես հնչում են: Ուղղագրական և ուղղախոսական կանոնները բառը ճիշտ գրելու և արտասանելու համար են:
ԲԱԶՄԻՄԱՍՏ ԲԱՌԵՐ Բառն ունի իմաստ և ձև:
Մեկից ավելի իմաստ ունեցող բառերը
կոչվում են բազմիմաստ բառեր:
ՀՈՄԱՆԻՇՆԵՐ Իմաստով մոտ բառերը կոչվում են հոմանիշներ: ՀԱԿԱՆԻՇՆԵՐ Իմաստով հակառակ բառերը կոչվում են հականիշներ:
ՀԱՄԱՆՈւՆՆԵՐ Գրությամբ կամ արտասանությամբ նույն կամ մոտ, բայց իմաստով տարբեր բառերը կոչվում են համանուններ:
ԲԱՌԻ ԿԱԶՄՈւԹՅՈւՆԸ Ըստ կազմության բառերը լինում են պարզ և բաղադրյալ: Միայն մեկ արմատից կազմված բառերը կոչվում են պարզ: Բաղադրիչներից (արմատ, ածանց) կազմված բառերը կոչվում են բաղադրյալ:
Միշտ չէ, որ բառերը գրվում են այնպես, ինչպես հնչում են: Ուղղագրական և ուղղախոսական կանոնները բառը ճիշտ գրելու և արտասանելու համար են:
ՁԵՎԱԲԱՆՈւԹՅՈւՆ
Խոսքի մասեր
149. Յուրաքանչյուր հարցին պատասխանող մի քանի բառ գրի´ր:
Օրինակ՝
Ինչպե՞ս մոտեցավ: — Արագ մոտեցավ: Իսկույն մոտեցավ: Լրջորեն մոտեցավ: Կամաց-կամաց մոտեցավ: Հազիվհազ մոտեցավ: Հետզհետե մոտեցավ: Եվ այլն:
Ո՞վ եկավ:
Ի՞նչը քաղցրացավ:
Տատը ի՞նչ է անում:
Գիրքը ի՞նչ է լինում:
Ինչպիսի՞շնիկ է:
Ինչպե՞ս գտավ:
Ե՞րբ եկավ;
150. Յուրաքանչյուր հարցին պատասխանող մի քանի բառ գրի´ր:
Ի՞նչը վերջացավ:
Ո՞վ մտավ:
Տղան ի՞նչ արեց:
Անձրևը ի՞նչ եղավ:
Ինչպիսի՞ դաս էր:
Ո՞ր գզեստն է հագին:
Ինչպե՞ս մոտեցավ:
Ե՞րբ կգամ:
Ինչքա՞ն հետաքրքիր է: